انواع کاغذ - معرفی کامل
کاغذ، بنیان بسیاری از صنایع مثل چاپ و بسته بندی است که در این مطلب به توضیح انواع آن می‌پردازیم.
تاریخچه کاغذ
کاغذ در سال ۱۰۵ میلادی فردی به نام تاسى لون در چین موفق به اختراع كاغذ شد و حدودا در سال ۶۱۰ میلادی به ژاپن و ۷۵۱ میلادی به سمرقند راه یافت. در اواسط قرن دوم هجرى قمری، كاغذ از سمرقند به سرزمین اسلامى راه یافت.
کاغذسازى از قرن هفتم هجرى قمر به بعد در ایران وجود داشته و گسترش یافته بود. اولین کارخانهٔ کاغذسازى قبل از جنگ دوم جهانى تأسیس شد که موفق نبود. حدود پنجاه سال پیش کارخانه ای با دستگاه های دست دوم از خارج کشور وارد شد و در کرج نصب گردید، ولی تبدیل به مقواسازى شد.
در سال ۱۳۲۶ شمسى شرکتى در ورامین با سرمایه‌گذارى چند تن تأسیس شد که خوراک آن کاغذهاى باطله ادارات و سازمان‌ها بود. اما بعد از ملى شدن صنعت نفت این تلاش ناموفق ماند. در نهایت در سال ۱۳۴۴ اولین کارخانه کاغذسازى در هفت تپه خوزستان ایجاد شد و بعد از آن ۱۳۴۶ شرکت کاغذ پارس تأسیس شد.
معیار های دسته بندی کاغذ
هر کار چاپی، با توجه به نیاز مشتری کاغذ مختص به خود را می‌خواهد. کاغذ ها در فاکتور های مختلفی دسته بندی و تولید می‌شوند. در ادامه به توضیح این فاکتور ها می‌پردازیم:
- برحسب اندازه
همانطور که احتمالا شنیده‌اید، کاغذ ها در سایز های مختلفی اعم از A4، A5، B4 و … دسته بندی می‌شوند. - برحسب جنس
منظور مواد سازنده کاغذ است. می‌توان گلاسه و تحریر را به عنوان پرکاربرد ترین انواع کاغذ نام برد. - برحسب گرماژ
منظور وزن یک متر مربع از هر کاغذ است که معمولا به منظور استحکام و ضخامت بیشتر، گرماژ بالاتر استفاده می‌شود.
انواع کاغذ
گلاسه
کاغذ گلاسه معمولا یک رو یا دو روی آن لعاب دارد و رنگ‌ها را به خوبی و شفاف نشان می‌دهد. از این کاغذ برای چاپ طرح‌های چند رنگ و تک رنگ استفاده می‌شود. چون گرماژ بالا، سطح صاف، صیقلی و براق آن باعث می‌شود کار چاپی کیفیت بالا داشته و شارپ باشد. گلاسه برای چاپ پوستر، کاتالوگ، بروشور، چاپ کارهای نفیس رنگی، چاپ دیجیتال و … استفاده می‌شود.
تحریر (writing)
کاغذهایی که برای چاپ کتاب، مجلات، سررسید، سربرگ، برگه یادداشت، انواع پاکت استفاده می‌شوند، معمولا از نوع تحریر هستند. کاغذ تحریر قابلیت چاپ بر روی هر دو صفحه را دارد بصورتی که رنگ آن به پشت صفحه نفوذ نمی‌کند. در کل تحریر، کاغذی سفید رنگ، نازک، سبک و ارزان قیمت است.
پشت چسبدار
یک طرف کاغذ پشت چسبدار آغشته به چسب است. روی این چسب لایه سیلیکونی قرار دارد که معمولا زرد رنگ است. بعد از جدا کردن این لایه می‌توان آن را به هر سطحی چسباند. به طور کلی این نوع کاغذ مناسب چسباندن است.
کاغذ الوان یا تحریر رنگی
کاغذ الوان در حقیقت همان تحریر است. با این تفاوت که رنگ هایی مثل زرد و صورتی و یا سبز دارد. اغلب برای تراکت های رنگی یا فاکتور های چند نسخه ای از آن استفاده می‌کنند.
کتان
کاغذ کتان به دلیل بافت برجسته ای که دارد، محبوب برای لوازم التحریر، منوهای رستوران و سربرگ های تجاری است. کاغذ کتان به دو نوع کاغذ کتان آلمان و امباس تقسیم می‌شود. استفاده از این الیاف در ساخت کاغذ، باعث محکم و تردی می‌شود و بافت منحصر به فرد آن، متمایز کننده است.
مقوای پشت طوسی
این نوع یک سمت طوسی و یک سمت سفید دارد که بر روی طرف سفید چاپ انجام می‌شود. مقوای پشت طوسی معمولا برای بسته بندی استفاده می‌شود و گرماژی بین 200 تا 350 گرم دارد.
مقوای پشت کرم
این مقوا مثل مقوا پشت طوسی است. اما کیفیت بالاتری نسبت به آن دارد. مقوای پشت کرم یا منیلا از مواد بازیافتی ساخته می‌شود. اغلب برای بسته بندی دارو و لوازم آرایشی بهداشتی استفاده می‌شود.
PVC
کاغذ PVC همانطور که معلوم است از جنس PVC بوده و در مقابل آب مقاوم است. البته بیشتر نوع چسبدار آن مورد استفاده است که به عنوان لیبل استفاده می‌شود.
کرافت
کرافت معمولا رنگی نزدیک به قهوه ای دارد. چون از سولفات خمیر پالم ساخته می‌شوند. این کاغذ مقاوت بالایی دارد و برای بسته بندی و کارهای هنری استفاده می‌شود.
مقوای ایندربرد
در ایندربرد، مغز کاغذ از مواد بازیافتی بوده و دو طرف آن لایه ای کشیده می‌شود تا بهداشتی باشد. ایندربرد معمولا محکم و سخت است. کاربرد آن مثل مثل پشت طوسی است با ایت تفاوت که کیفیت به مراتب بالاتری دارد.
کاربن لس
کاربن لس همان کاغذ الوان است که با اضافه کردن مواد شیمیایی قابلیت خودکپی پیدا می‌کند. یعنی وقتی روی آن می‌نویسید، کاغذ های زیر آن نیز همان چیزی که شما دارید می‌نویسید را کپی می‌کنند. اغلب در فاکتور ها از کاغذ کاربن لس استفاده می‌شود
سنگی
این نوع، کاغذی جدید است که از بازیافت مواد ساخته می‌شود و از قطع درختان جلوگیری می‌کند. از ویژگی های کاغذ سنگی می‌توان به ضد آب و روغن بودن، مقاوت بالا و ماندگاری بالا اشاره کرد.
کارتی یا شومیز
مقوای کارتی از جمله انواع مقوا است که با نام مقوای شومیزی نیز شناخته می‌شود. مقوای کارتی نسبت به دیگر انواع مقواها از ضخامت و گرماژ کم‌تری برخودار است؛ اما در عین حال نسبت به کاغذهای تحریر و معمولی مقاومت بیش‌تری داشته و انعطاف‌پذیرتر است. این نوع مقوا را می‌توانید در بازار از گرماژ 135 به بالا براق یا مات یافت کنید.
کوتد
کوتد، دارای پوشش پلیمری خاصی در یک یا هردو روی خود است. کاغذ کوتد به دلیل داشتن این لایه، معمولا تصاویر واضح و درخشان تری نسبت به کاغذ های عادی نمایان می‌کند. همچنین این لایه باعث می‌شود مقاومت در برابر رطوبت و گرد و غبار بالاتری داشته باشد. معمولا این نوع گرماژ بالایی دارد.
پر کاربرد ترین انواع گرماژ
• تحریر ۷۰ گرمی: برای چاپ کتاب، استفاده در پرینتر، دفتر و…
• تحریر ۸۰ گرمی: معمول ترین کاغذ برای چاپ کتاب
• تحریر ۹۰ گرمی: چاپ کتا‌ب‌های رنگی
• تحریر ۱۰۰ گرمی: چاپ بروشور
• گلاسه ۹۰ گرمی: مناسب برای بروشورهای با تعداد صفحات زیاد
• گلاسه ۱۱۵ گرمی: مناسب برای بروشورهای با کیفیت بالا و ضخامت کم
• گلاسه ۱۳۵ گرمی: مناسب برای کاتالوگ‌ها و بروشورهای کتابچه‌ای
• گلاسه ۱۵۰ گرمی: مناسب برای پوستر، بروشور، ساخت پاکت و…
• مقوای گلاسه ۲۰۰ ، ۲۵۰ ، ۳۰۰ گرمی: مناسب برای جلد کتاب و فولدرها، کاتالوگ تبلیغاتی دو لتی، بسته بندی و…